Facebook: één grote familie

Als het over verkiezingen gaat en de campagnes hieromtrent, is de term ‘fake news’ de afgelopen tijd nooit ver weg. Het beïnvloeden van campagnes en stemgedrag is in heel Europa onderwerp van gesprek. Campagnes worden steeds vaker online gevoerd: het is makkelijk om zowel een grote als een specifieke doelgroep te bereiken.

Zeker voor Europese partijen is Facebook een gewild campagne-platform voor de naderende verkiezingen. Maar de kritiek die Facebook de laatste jaren heeft gekregen op zijn invloed op verkiezingen, heeft sinds deze week een tegenstrijdige uitkomst tot gevolg.

Facebook heeft besloten zijn regels voor het verspreiden van politieke advertenties aan te scherpen. Deze maatregelen worden genomen als onderdeel van de ‘strijd tegen desinformatie’. Het is sinds vorige week alleen toegestaan om reclame te maken via Facebook als de partij een ‘nationaal profiel’ heeft. Dit betekent dat organisaties vanuit één land of vanuit één gebouw moeten opereren.

En dit is slecht nieuws voor de vele transnationale partijen, zogenoemde ‘families’, die Europa telt. Voor veel Europese partijen is Facebook een makkelijk middel om Europeanen te bereiken met hun verkiezingscampagnes. Veel partijen hebben een groot deel van hun campagnebudget ook ingezet op Facebook. Maar dat feestje gaat nu dus niet door.

Met grote gevolgen van dien: je zou kunnen stellen dat Facebook de politieke realiteit van Europa op deze manier ontkent. Door politieke partijen alleen de mogelijkheid te bieden online campagne te voeren wanneer zij nationaal opereren, ga je in tegen het idee van een vrij toegankelijk Europa. Facebook vergroot daarmee haar invloed op de aankomende verkiezingen. En niet alleen haar invloed in aanloop naar 23 mei.

Hoewel social media de politieke wereld voor veel mensen vergroot en hen het gevoel geven bij een groter geheel te horen (bijvoorbeeld Europa), kunnen deze nieuwe regels er juist voor zorgen dat deze politieke wereld voor haar inwoners weer kleiner wordt. Nationalistische partijen, die toch al vanuit één land opereren, worden met de nieuwe regels op een voorsprong gezet. En ook andere afzenders van politieke reclame, zoals NGO’s en media, worden door de nieuwe regels getroffen.

De recente oproep van Zuckerberg aan politici om met wet- en regelgeving te komen, is door velen uitgelegd als een strategische zet in zijn zoektocht naar meer invloed. Het lijkt me verstandig hier gehoor aan te geven, voordat Facebook de politieke realiteit en de manier waarop de politiek werkt zelf beïnvloed en blijvend veranderd. Europa doet een poging Facebook bij te houden, maar doet er goed aan de spelregels zelf in hand te houden.

Mirthe de Boer is adviseur Public Affairs bij Wepublic

PS. Ook een Wepublic Verkiezingsmonitor om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen rondom de Provinciale Statenverkiezingen of de Europese Parlementsverkiezingen? Klik hier voor meer informatie.