Maaike van Hooidonk en Den Haag FM: Lobbyen met een beleidsarme miljoenennota

Op 13 september 2023 nam Maaike van Hooidonk (co-CEO) deel aan Haagse Invloeden van Den Haag FM. Samen met host Ruben van Twillert blikt zij vooruit op Prinsjesdag en de Miljoenennota, en sprak zij onder andere over lobbyen in een beleidsarme periode doordat het kabinet gevallen is.

Prinsjesdag

Prinsjesdag is ieder jaar het formele moment waarop de begroting wordt gepresenteerd. Los van begrotingen zijn ook alle activiteiten rondom Prinsjesdag relevant voor lobbyisten, legt Maaike uit. Dit komt doordat veel organisaties ook borrels en bijeenkomsten organiseren waarop volop genetwerkt wordt.

Op het moment dat de begroting gepresenteerd wordt, kijkt Wepublic direct welke relevante onderwerpen er voor klanten in staan en zorgt het ervoor dat klanten zo snel mogelijk geïnformeerd raken.

Het gevallen kabinet en aankomende verkiezingen

Presentator [naam] vraagt wat de demissionaire status van het kabinet en de aankomende verkiezingen gaan betekenen voor Prinsjesdag en de rol van lobbyisten. Maaike legt uit dat het vooral afhangt van het type organisatie waar je toe behoort en welke ‘issues’ je hebt. Zo hebben sommige organisaties en branches meer toegang tot ministeries dan anderen. Daarnaast is het sommige organisaties gelukt in het regeerakkoord van een aantal jaar geleden terecht te komen. Maar als die onderdelen nog niet zijn uitgevoerd of omgezet in wetgeving, kan ik me voorstellen dat het vallen van het kabinet een zware teleurstelling is, vertelt ze. Tegelijkertijd zijn er ook mogelijkheden. Daarom hebben wij onze klanten voorbereid op een mogelijk val van het kabinet. Wij zeiden dat het belangrijk is goed voorbereid te zijn en duidelijk te weten waar je voor wil lobbyen bij de verkiezingsprogramma’s, als die zich voordoen.

Miljoenennota

Na het publiceren van de miljoenennota begint het lobbyen voor die van volgend jaar. “Je kan niet vroeg genoeg beginnen met de volgende miljoenennota”, vertelt Maaike. Dit komt doordat het heel veel tijd kost om de begroting voor het volgende jaar op te stellen. Daarbij is het belangrijk het papieren stuk te volgen in het proces en daar waar het zich bevindt, moet je lobbyen. Bij ieder niveau waar de begrotingen omhoog gaan moet je het blijven volgen en moet je ook blijven lobbyen.

Toegankelijkheid binnen ministeries

Op de vraag of ministeries toegankelijk zijn voor lobbywerk, reageert Maaike dat ook dat afhangt van welke sector je vertegenwoordigt. Als voorbeeld noemt ze dat farmaceutische bedrijven soms moeilijk binnenkomen bij ministeries. Tegelijkertijd ziet ze dat bij ministeries ambtenaren nu vaker van baan wisselen. Daardoor wisselt de kennis van zaken ook sneller en neemt de kennis op specifieke onderwerpen af. Enerzijds kun je zeggen dat het kansen biedt voor lobbyisten om informatie in te steken. Anderzijds vraagt Maaike zich af of het gezond is voor de Nederlandse democratie wanneer ministeries meer afhankelijk worden van informatie van externe partijen. “Dus daar moet wel een balans in zitten”, legt ze uit.

Verwachtingen voor Prinsjesdag 2023

Maaike blikt vooruit op aankomende dinsdag en vertelt dat ze verwacht dat aan de ene kant het een beleidsarme miljoenennota gaat worden. “Er zijn enkele zaken al uitgelekt, bijvoorbeeld over armoedebestrijding en waar dat geld vandaan moet gaan komen.” Daardoor verwacht ze dat er niet veel nieuwe zaken in de begroting zullen staan. “Tegelijkertijd zullen Prinsjesdag en de politieke beschouwingen die daarop volgen ook gewoon onderdeel zijn van de campagne”. En dus verwacht Maaike dat de partijen de Algemene Politieke Beschouwingen ook zo zullen gaan gebruiken.

Daarnaast konden de lobbystrategieën rondom verkiezingsprogramma’s zoals die normaliter worden gebruikt, volgens Maaike dit jaar de prullenbak in. Het schrijven en opsturen van een position paper naar alle partijen werkte dit jaar niet en dat kwam door twee dingen: ten eerste de kleine hoeveelheid tijd tussen de val van het kabinet en het schrijven van verkiezingsprogramma’s, en ten tweede het feit dat er zo veel politieke partijen zijn. Dus adviseerde Maaike klanten op één punt te richten dat zij in het regeerakkoord willen krijgen, en te bedenken wie er daarvoor aan de onderhandelingstafel deelneemt. Dat betekent dat je goed moet kijken waar en bij wie je het gaat insteken, vertelt ze.

Analyse Prinsjesdag 2023

Op Prinsjesdag kan je van Wepublic een uitgebreide analyse ontvangen van de plannen voor 2024 van het demissionaire kabinet Rutte IV. Kijk voor meer informatie op www.stakeholderintelligence.nl.

Uitzending terugluisteren

Luister de uitzending hier terug!