De afdeling Communicatie van nu: de rol van ESG-ambassadeur

Je kunt een afdeling Communicatie enkel verantwoordelijk houden voor het versturen van persberichten en het bijhouden van het intranet. Maar daarmee doe je de organisatie en de afdeling te kort. Juist in deze tijden dienen een aantal rollen goed in een organisatie belegd te zijn. En de afdeling Communicatie is daarvoor vaak de juiste plek. Met deze keer: de rol van ESG-ambassadeur.

Je verantwoordelijkheid nemen voor mens, milieu en behoorlijk bestuur kun je als organisatie allang niet meer enkel voor de bühne doen. De afdeling Communicatie vragen om van weinig toch een leuk verhaal te maken, om daarmee het vakje ‘duurzaamheid’ af te kunnen vinken, komt gelukkig steeds minder voor. ESG (Environmental, Social, Governance) is een zaak voor de hele organisatie, en daarmee de verantwoordelijkheid van het bestuur. In sommige organisaties is de ontwikkeling van ESG-beleid in een aparte afdeling belegd. Maar ook dan is de organisatie hierop scherp houden en de buitenwereld erbij betrekken en informeren bij uitstek een taak van de afdeling Communicatie.

Als afdeling Communicatie weet je wat er buiten speelt, welke thema’s op de politieke agenda staan, welke onderwerpen veel in de media besproken worden en welke issues in de samenleving bediscussieerd worden. Deze input geeft voeding aan het ESG-beleid en de uitvoering ervan, bij voorkeur als een continu proces. Inzichten en sentimenten veranderen voortdurend, en met goede monitoring kan de afdeling de organisatie voortdurend up-to-date houden.

Je kunt je als organisatie natuurlijk enkel simpel aan de wet houden als het om ESG gaat. Voldoen we aan de voorschriften? Mooi, en door. Maar dan ga je voorbij aan de geest van ESG. Dat gaat bovenal om: wat kun jij als organisatie bijdragen aan een schonere en betere wereld? Wie je bent en waar je voor je staat, vormt daarvoor de basis. Wat zijn je kernactiviteiten en kernwaarden, op welk terrein ben je marktleider en/of thought leader en waar is je impact het grootst? De afdeling Communicatie is de partij die deze vertrekpunten helder heeft en kan bewaken, en er zo voor kan zorgen dat het ESG-beleid logisch en authentiek blijft.

Een belangrijke component in ESG-beleid is stakeholdermanagement. Het gaat dan onder andere om het goed in kaart brengen van personen en organisaties die kennis van of meningen hebben over voor jou relevante dossiers. En vooral om de meest relevante stakeholders bij je ESG-beleid te betrekken. Het opstellen van een materialiteitsmatrix helpt hierbij, om zo te bepalen welke duurzaamheidsonderwerpen het belangrijkst zijn op basis van interne en externe factoren.

Het betrekken van de interne en externe omgeving helpt bij het versterken van je ESG-beleid. Een goede dialoog zorgt voor goede aansluiting bij de verwachtingen die er zijn. Dat gaat dus verder dan enkel het afleggen van verantwoording. Voor die rapportage gaat de regelgeving overigens ook steeds een stapje verder. In de Corporate Sustainability Reporting Directive van de Europese Unie is bijvoorbeeld al vastgelegd dat grote organisaties per 1 januari 2024 een rapportageverplichting hebben, en dat gaat geleidelijk voor steeds meer organisaties gelden.

Je kunt een afdeling Communicatie niet per definitie verantwoordelijk maken voor beleid en uitvoering van ESG-beleid. Maar ESG start met het binnenhalen van ontwikkelingen, verwachtingen en sentimenten, ESG moet goed aansluiten bij je identiteit en purpose, en ESG gaat over dialoog met stakeholders en over rapportage aan hen. Taken waarbij een afdeling Communicatie als ESG-ambassadeur zich als een vis in het water voelt.

Zie ook deel 1: de rol van tegenspraak

en deel 2: de taak van de menselijke maat

en deel 3: de rol van maatschappelijke antenne