De 5 functies van de communicatiedirecteur. Deel II

Een succesvolle communicatiedirecteur heeft een ijzeren discipline

Hoe kunnen we de toegevoegde waarde van communicatie vergroten? Een cruciale en uitermate boeiende vraag. In mijn blog “De 5 functies van de communicatiedirecteur” (januari 2015) schreef ik dat de communicatiedirecteur daarbij een sleutelrol speelt. Hij of zij kan het verschil maken. Maar het is wel een ‘balancing act’. De communicatiedirecteur jongleert als het ware met 5 cruciale functies
  1. De communicatiedirecteur als manager
  2. De communicatiedirecteur als expert
  3. De communicatiedirecteur als leider
  4. De communicatiedirecteur als ‘linking pin’
  5. De communicatiedirecteur als ‘trusted advisor’
Nadat het blog verscheen heb ik met verschillende communicatiemanagers gesproken over de functies. Tijd voor deel II van het blog dus: welke conclusies zijn er te trekken naar aanleiding van deze gesprekken?

Communicatiekeuken

De gesprekken gaven we weer een interessant kijkje in de communicatiekeuken van veel organisaties en een mooi beeld van de worstelingen en uitdagingen van communicatiedirecteuren. Zijstapje, de grootste worsteling? Het vasthouden van de koers terwijl de waan van de dag een zware wissel trekt. Wat betreft de 5 functies trek ik (voorlopig) de volgende conclusies:

Communicatiemanagers herkennen zich in de 5 functies. Volgens degene met wie ik heb gesproken, geven de functies een goed beeld van hun professionele, alledaagse uitdagingen. Vooral de samenhang tussen de functies wordt benadrukt. Wat dat betreft is het dus inderdaad een ‘balancing act’. De meeste van de rollen komen trouwens impliciet mooi terug in dit interview met Jack Welch. De moeite van het kijken waard.

Linking pin

De functies “leider” en “linking-pin” lijken belangrijker te worden. Hier gaat er hier om van een voortrekker te zijn op het gebied van communicatie en het verbinden van partijen. Zowel binnen als buiten de organisatie. Naarmate vraagstukken complexer worden, speelt leiderschap een steeds doorslaggevender rol en is ‘teaming’ essentieel. Een communicatiedirecteur die ik sprak, zei hierover: ‘Je moet nu slim gaan handelen. Anderen erbij gaan betrekken. Maar wel leiderschap blijven tonen en mensen blijven inspireren’.

Centrale rol

Leiderschap speelt volgens veel communicatiedirecteuren een centrale rol. De functie van ‘leider’ is niet zozeer een van de 5 functies, maar eigenlijk de belangrijkste functie. Want juist het type leiderschap geeft richting en invulling aan de overige functies. “Leiderschap wordt steeds belangrijker. Je succes wordt in steeds grotere mate bepaald door je leiderschapskwaliteiten. Dat zou dus in het hart moeten staan van de 5 functies”, merkte een communicatiedirecteur op.

3 kernelementen

Juist omdat leiderschap zo belangrijk werd gevonden, ging een groot deel van de gesprekken daarover. Op basis van de gesprekken en mijn samenwerking met communicatiedirecteuren, denk ik dat leiderschap in dit kader 3 kernelementen bevat: richting, discipline, inspiratie.

1. Richting. De communicatiedirecteur als leider geeft richting: wat is de visie op communicatie en op de rol van de communicatiefunctie? Hoe passen we ons aan veranderende omstandigheden aan? Welke strategie volgen we en wat worden de speerpunten? Hoewel vaak de nadruk wordt gelegd op het belang van ‘luisteren’, denk ik dat leiderschap vooral gaat over het hebben en uitdragen van een visie en het maken van keuzes. In dat kader is het blog “the best CMO’s combine 4 leadership styles” ook zeer interessant voor CCO’s.

2. Discipline. De communicatiedirecteur als leider heeft een ijzeren discipline: op basis van de visie en uitgestippelde koers worden vervolgstappen geformuleerd. De communicatiedirecteur bewaakt de koers en ziet toe op de voortgang. Standvastigheid, daar gaat het om. Keuzes maken en hier ook daadwerkelijk navolging aan geven. Discipline of standvastigheid moet overigens niet verward worden met starheid. Starheid staat gelijk aan niet willen veranderen. Discipline heeft juist betrekking op plannen uitvoeren. Veranderingen doorvoeren. En uiteraard, discipline betekent ook nieuwe keuzes maken als de context verandert.

3. Inspiratie. De communicatiedirecteur als leider is inspirerend: de communicatiedirecteuren waar ik het meest van onder de indruk ben, hebben één ding gemeen: ze zijn inspirerend. Ze hebben een visie, zijn gedisciplineerd, maar zijn bovenal inspirerend. Ze weten te enthousiasmeren, te boeien en verbinding te maken. Intern en extern. Hun relatie met de CEO is ijzersterk. Communicatiedirecteuren die inspireren, staan immers ergens voor. Ik vind het dan ook echt jammer dat er zo weinig communicatiedirecteuren in “de top 25 meest inspirerende communicatieprofs” staan. Dat moeten er volgend jaar meer worden.

Turbulent speelveld

De functie van communicatiedirecteuren wint aan belang en ze bevinden zich in een uiterst turbulent speelveld. De druk op communicatieafdelingen is groot en vraagstukken zijn vaak uitermate complex. Met vaak beperkte resources moet impact worden gerealiseerd. Onmogelijk? Nee, maar het vereist wel dat communicatiedirecteuren de ‘balancing act’ beheersen. En dus vooral leiderschap tonen.