Een weekend Springtij: 5 tips voor een duurzaamheidslobby

(Leestijd: 4 minuten)

Afgelopen week waren Wepublic-partner Hein Greven en Wepublic-adviseur Robin Beentjes op Terschelling voor het Springtij Forum. Een congres dat dit jaar anders dan anders was, maar ondanks COVID-19 door kon gaan. In een anderhalve meter setting werd met ruim 500 deelnemers gesproken en gediscussieerd over een duurzame toekomst en de economie van morgen. Het thema dit jaar: de kracht van onze stem. Dit in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in 2021.

De vijf lessen op het gebied van public affairs, stakeholder management en duurzaamheid die wij mee “aan wal” nemen.

Creëer een win-win situatie

Elke transitie kost tijd en is niet van de een op de andere dag gerealiseerd. Een transitie kent niet alleen winnaars, maar ook zeker verliezers. Deze roze olifant in het debat werd al snel benoemd in een sessie over de eerlijke prijs van voedsel. Waar komt de pijn van de transitie terecht? En nog belangrijker: hoe kunnen we ervoor zorgen dat die pijn eerlijk verdeeld wordt? We moeten voorkomen dat een zomerse BBQ met vlees voor de elite wordt en dat boeren hun baan verliezen.

Jarenlang is het huidige landbouwbeleid door de politiek en maatschappij gedoogd en sterker nog zelfs gestimuleerd. Anno 2020 vraagt de politiek en maatschappij om kringlooplandbouw, minder stikstofuitstoot en een lagere veestapel. Is het dan eerlijk deze pijn alleen bij de boeren te leggen, of moeten we deze pijn delen met de hele maatschappij? De opkomst van Farmers Defence Force en protesten op het Malieveld zijn onvermijdelijk als we de rekening alleen bij de boeren leggen en verwachten dat de landbouwsector morgen verandert.

Stakeholder management is hierbij essentieel. Verplaats je in alle spelers die gevolgen ondervinden van beleid. Zorg dat deze partijen aan tafel zitten en meedenken over de consequenties. Op die manier kom je samen tot oplossingen om de pijn te verdelen en de pijn voor de benadeelde groepen te verzachten. Zo creëer je een win-win situatie. Wellicht had dan het onstuimige jaar bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor een groot deel voorkomen kunnen worden.

Zet de emoties om in feiten

Wanneer het over duurzaamheid gaat, lijkt het al snel over emotie te gaan. De emotie wordt deels gevoed door populistische partijen, maar komt ook voort uit het rechtvaardigheidsgevoel van mensen. Het spectrum gaat van klimaatsceptici tot klimaatgekkies, en alles wat daar tussen zit. Enerzijds zijn mensen boos dat hen iets afgepakt worden. Niemand vindt het leuk om iets te verliezen. Verlies zorgt bovendien voor meer pijn dan dat winst genot oplevert. Anderzijds zijn mensen boos omdat zij vanuit een ander soort rechtvaardigheidsgevoel vinden dat de aarde, en alle mensen, goed behandeld moet worden. Zet deze emoties om in een algemeen belang om effectief het gewenste resultaat te bereiken. En onderbouw het standpunt met feiten.

Er bestaat geen slecht weer, alleen slecht gekleed zijn

Terwijl de deelnemers in de regen zaten, stelde een van de sprekers “dat er niet zoiets bestaat als slecht weer, maar alleen zoiets als slecht gekleed zijn”. Dit is natuurlijk een cruciale levensles voor iedereen die in Nederland woont. Daarnaast is hier een parallel te zien in de public affairs wereld. Zo bestaat er geen nadelig beleidsplan of wetsvoorstel, alleen een slechte voorbereiding daarop. Door een netwerk in Den Haag en onderbouwde standpunten kun je je voorbereiden en de betreffende politici of ambtenaren overtuigen. En zoals we bij het weer de vele weerapps en buienradars kennen, is ook voor public affairs monitoring essentieel. Door de politieke berichtgeving in de gaten te houden, was je niet verrast geworden en had het regenpak mee in de koffer gekund.

Transparantie is essentieel om vertrouwen te behouden

We leven in een tijd waar wantrouwen heerst richting politiek, media en wetenschappelijke instituten. We leven in een tijd waarin publieke keuzes worden uitgedaagd en waar meningen van een ieder van gelijke waarde zijn als die van een wetenschapper. Diederik Gommers en Ab Osterhaus versus Famke Louise en Lange Frans. In een sessie met KNMI, RIVM en universiteiten werd gesproken over de vraag hoe gezaghebbend instituties nog zijn wanneer het politiek moeilijk wordt. Transparantie bleek één van de sleutelwoorden tot vertrouwen. Maak inzichtelijk waarom je bepaalde keuzes in beleid maakt, en hoe je tot bepaalde conclusies of aanbevelingen komt. Dit onderstreept de integriteit en onafhankelijkheid van de instituties en maakt de aanbevelingen aannemelijk.

Kom uit je bubbel

Een burgerberaad kan onderdeel van de oplossing zijn om vertrouwen te behouden of om inzicht te krijgen in verschillende sentimenten uit de maatschappij. Richt een klankbordgroep op of een panel met willekeurig geselecteerde burgers om ideeën en beleid te toetsen. Met een getoetst beleid neemt het draagvlak toe en kan in een eerder stadium pijnpunten worden geïdentificeerd. Een dialoog starten tussen verschillende partijen zorgt dat verandering écht gerealiseerd kan worden. Neem weer als voorbeeld Diederik Gommers. In plaats van zijn wenkbrauwen te fronzen, probeerde hij de zorgen van Famke Louise te begrijpen. Vervolgens bood Gommers aan in gesprek te gaan en zijn dilemma’s toe te lichten. Dit is het voorbeeld van uit je eigen bubbel komen. Preken voor eigen parochie is wel prettig, maar niet effectief. Door in je eigen bubbel te blijven kan je de ander nooit begrijpen, laat staan een bepaalde kant op bewegen.

Meer weten?

  • Meer weten over de relatie tussen duurzaamheid en public affairs? Neem contact op met Robin Beentjes.
  • Ook op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rondom de Tweede Kamerverkiezingen? Blijf op de hoogte met de Verkiezingsmonitor.
  • Kom ook uit je bubbel met de Issue Tracker. Deze tool brengt de standpunten van mede- en tegenstanders in kaart voor het vormen van coalities en het aangaan van het gesprek.

Ook interessant