Leesbare beloftes voor iedereen? SP en Libertarische Partij!
Wepublic analyseerde en vergeleek op basis van data de verkiezingsprogramma’s van 2021 ten opzichte van 2017. Deze keer: de leesbaarheid van de programma’s.
De meeste kiezers zullen geen verkiezingsprogramma openslaan, laat staan tot in detail lezen. Toch zegt de leesbaarheid van het programma iets over de doelgroep die de partij wil bereiken. De zogeheten Flesch reading score geeft aan op welk taalniveau een tekst geschreven is.
Libertarische partij en SP best leesbare tekst
De Libertarische Partij en de SP zijn beiden het best leesbaar. Beide programma’s zijn geschikt om te lezen voor vmbo en onderbouw havo en vwo. Voor de SP een logische keuze. Haar electoraat is traditioneel gezien praktisch- of middelhoog opgeleid.
DENK, BIJ1 en de Piratenpartij moeilijkst leesbaar
Hierna volgen alle, meer geïnstitutionaliseerde, partijen die zich richten op VWO+ en HBO niveau.
BIJ1, DENK, de Piratenpartij en Lijst Henk Krol zijn het moeilijkst leesbaar en richten zich tot de doelgroep met universitair leesniveau. Opvallend voor partijen zoals BIJ1 en DENK, die juist staan voor inclusiviteit. Opmerkelijk is ook de aanwezigheid van Lijst Henk Krol in dit rijtje. Onder zijn leiding was zijn vorige partij, 50PLUS, na de PVV de partij met de minst hoogopgeleide kiezers.
Het wordt duidelijk wat we bedoelen als we de volgende twee zinnen vergelijken:
“Studenten moeten zonder schulden kunnen studeren.” (SP)
“De studieschuldenlast verzwakt de financiële situatie van de gezinnen en deze zwakte is een van de belangrijkste mechanismen die de economische groei afremt. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat kwijtschelding van de studieschulden een bescheiden macro-economische stimulans is.” (Piratenpartij)
Enkele partijen kozen daarnaast voor een aanvullend partijprogramma die in eenvoudige taal is geschreven. GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren, D66 en CDA hebben bijvoorbeeld zo’n versie. Ook SP doet aan deze trend mee. Met een goed leesbaar verkiezingsprogramma, een aanvullende versie geschreven in nog duidelijkere taal én een lijsttrekker die vorig jaar is uitgeroepen tot meest duidelijk sprekende Kamerlid, hoopt de partij de gewone burger aan te kunnen spreken.
In 2017 riep het College voor de Rechten van de Mens partijen op de verkiezingsprogramma’s ook in eenvoudig taalgebruik aan te bieden. Zo zou de inhoud voor meer dan 2,5 miljoen mensen ook begrijpelijk worden. Daar hebben meerdere partijen inmiddels gehoor aan gegeven. Maar gezien de scores valt er ook nog wel wat aan toegankelijkheid van de volledige programma’s te winnen.
