De scheepvaart onder vuur en de eigen belangenorganisatie ook. Tijd voor radicale veranderingen.

Steeds vaker lezen we berichten over de vervuilende scheepvaartindustrie. Na de vliegindustrie en de olie-industrie lijken zij de volgende op de radar van de media. Een negatieve sectorreputatie groeit. Er ligt een grote uitdaging, want een sector die grensoverschrijdend actief is, is moeilijk te reguleren.

Om bij te dragen aan een oplossing is de IMO (Internationale Maritieme Organisatie) opgericht. Zij behartigen de belangen van de industrie met een overtuigende positionering en veelbelovende milieudoelen. Op hun website is te lezen: “De IMO is de gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties die verantwoordelijk is voor de veiligheid en beveiliging van de scheepvaart en de preventie van verontreiniging van de zee en de atmosfeer door schepen. Het werk van de IMO ondersteunt de SDG’s van de VN.”

Van streek geraakt

Hoe veelbelovend dit statement ook klinkt, het artikel “De scheepvaartindustrie doet niet aan klimaatregels” (FD 19 juni) toont een heel andere kijk: ‘De IMO behartigt in de praktijk alleen de financiële belangen van de deelnemers, niet het milieu.’ Een snoeihard artikel dat haarfijn uitlegt dat de IMO niet doet, wat het zegt dat het doet.

Een interessante casus: een industrie met reputatierisico, zou geholpen moeten worden door een organisatie die zelf inmiddels reputatieschade heeft opgelopen. Stevige tijden voor de boeg!

De scheepvaart kan een sterke belangenbehartiger gebruiken, om ook in de toekomst te blijven varen. Ook voor Nederland is dit van belang. Ons land is een belangrijke speler in de industrie met onder andere de haven van Rotterdam (de grootste van Europa!), meer dan 40 scheepswerven en een sterke speler in maritieme innovaties.

Koerswijziging

Wil de IMO de industrie helpen aan een duurzame toekomst? Dan heeft het een aantal stappen te zetten. De complexe internationale omgeving waarin de IMO opereert vraagt om een stevige organisatie. Hoe stevig de organisatie nu ook lijkt, om echt van betekenis te kunnen zijn is verandering nodig.

Op naar een behouden vaart:

1. Reflecteer op de gezamenlijke visie. Is deze realistisch en uitdagend genoeg, past hij bij de huidige tijdsgeest?
2. Inventariseer of je organisatie er klaar voor is om deze visie waar te maken. Heeft het team de juiste mindset en skills? Het lijkt erop dat IMO voornamelijk voor de sector pleit en niet zozeer de centrale visie volgt. Krijg inzicht in de uitdagingen binnen het team en blijf dit regelmatig meten.
3. Krijg iedereen mee. Ontwikkel een change story die uitlegt hoe de verandering eruit gaat zien. Zorg dat processen en systemen de gewenste koers ondersteunen. Investeer in je team zodat zij de juiste ontwikkeling kunnen doormaken.
4. Neem controle over de verandering. Betrek relevante stakeholders en zoek naar gemeenschappelijke belangen om samen aan te werken. Juist in de complexe omgeving van de scheepvaart is dit van belang.
5. Hou de nieuwe manier van werken levend. Blijf verbeteren en vernieuwen. Een voortdurende adaptieve aanpak zorgt ervoor dat je niet vervalt in oude patronen. Bovendien kan je dan een voorbeeld rol op je neem. Een mooie positie voor een belangenbehartiger.

Inmiddels is de EU met het onlangs verschenen EU Fit for 55 programma aan de slag om de negatieve effecten van de scheepvaart aan te pakken. Het lijkt veelbelovend! Wie weet krijgt de IMO hiermee wel het juiste duwtje in de rug.